Zawód radcy prawnego jest zawodem pokrewnym do zawodu adwokata. Podstawową różnicą między radcami prawnymi a adwokatami jest możliwość wykonywania zawodu przy jednoczesnym pozostawaniu w stosunku pracy (radcowie prawni mają taką możliwość, adwokaci – nie).
Od 1 lipca 2015 r. radca prawny, tak samo jak adwokat, posiada możliwość pełnienia funkcji obrońcy w procesie karnym, tj. w sprawach karnych i karnoskarbowych, z tym że obrońcą może być tylko radca prawny niepozostający w stosunku pracy.
Istniejący podział na dwie korporacje uznawany jest za sztuczny i ma znaczenie głównie historyczne. Z tego powodu wysuwane są koncepcje połączenia radców prawnych z adwokatami w jednej wspólnej korporacji.
Zawód stanowiący profesję o wysokim znaczeniu społecznym, wymagającą odpowiednich kwalifikacji nie tylko zawodowych i zdrowotnych, lecz także charakterologicznych, tj. moralnych i etycznych, nad którego należytym wykonywaniem powierzono w oparciu o Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu państwa pieczę powołanemu w drodze ustawy samorządowi zawodowemu, posiadającemu nadaną przez ustawę osobowość prawną i organ władz krajowych, z obowiązkiem członkostwa dla każdej osoby wykonującej dany zawód. Analogicznie istnieje również prawna możliwość pozbawienia zawodu tego statusu w drodze ustawy, wraz z likwidacją danego samorządu zawodowego. Jedynym takim przypadkiem w III Rzeczypospolitej był zawód urbanisty, natomiast w okresie Polski Ludowej statusu tego pozbawiono po 1950 r. zawody lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii oraz farmaceuty, przywracając im go dopiero na przełomie lat 1989/1990.
Do zawodów zaufania publicznego zalicza się profesje polegające na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia zadań publicznych i z troski o realizację interesu publicznego. Roboczo przyjmuje się, że pojęcie zawodu zaufania publicznego nakłada się z pojęciem wolnego zawodu, choć nie jest z nim tożsame. Nie wszyscy przedstawiciele wolnych zawodów zrzeszeni są w samorządach zawodowych, a więc nie są oni przedstawicielami zawodu zaufania publicznego. Istnieją również zawody niebędące zawodami zaufania publicznego, a które pomimo to posiadają pewne struktury samorządowe.